Nói về origami, hầu như ai trong chúng ta cũng đều có một kí ức ngọt ngào từ thời thơ ấu. Origami là một thuật ngữ tiếng Nhật có nghĩa là "gấp giấy", và nó đã trở thành một hình thức nghệ thuật phổ biến trên toàn thế giới. Tuy nhiên, ít người biết rằng, origami không chỉ đơn thuần là một trò chơi trẻ em mà còn là một hình thức nghệ thuật sâu sắc, phức tạp với những quy luật riêng.
Văn hóa truyền thống của Việt Nam có những nét tương đồng nhất định với văn hóa Nhật Bản, trong đó có nghệ thuật gấp giấy. Người Việt Nam từ lâu đã coi origami không chỉ là một trò chơi, mà còn là một biểu hiện cho sự tài tình, khéo léo và tinh thần kiên nhẫn. Nó không chỉ giúp chúng ta tạo ra các hình dạng đẹp mắt từ những tờ giấy đơn giản, mà còn thể hiện niềm tin vào sự chuyển hóa của mọi vật chất, từ một hình dạng này sang hình dạng khác.
Người Việt cổ đã biết cách làm các mô hình giấy để sử dụng trong các lễ hội hoặc trong đời sống hàng ngày. Ví dụ, tại lễ hội Đua Thuyền Rồng (còn gọi là Lễ Hội Trung Thu), trẻ em thường được trang bị những con thuyền paper làm từ giấy màu sắc tươi sáng. Những con thuyền giấy nhỏ bé này thường tượng trưng cho sự mong đợi, hy vọng về một tương lai tốt đẹp hơn, giống như sự thăng hoa từ những chiếc thuyền paper thành một cuộc sống phồn vinh và sung túc.
Ngày nay, origami vẫn giữ nguyên giá trị và tầm quan trọng đối với văn hóa Việt Nam. Nhiều trường học và cộng đồng đang cố gắng duy trì và phát triển kỹ năng origami như một phần của di sản văn hóa. Đồng thời, các nghệ nhân trẻ cũng đang nghiên cứu và sáng tạo thêm nhiều mẫu thiết kế origami độc đáo, phản ánh sự tiến bộ không ngừng của nền văn hóa truyền thống Việt Nam.
Origami cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục trẻ em, thúc đẩy khả năng tư duy không gian và tinh thần kiên nhẫn của họ. Khi thực hành origami, trẻ em học được cách suy nghĩ một cách hệ thống và chi tiết, từ đó tăng cường khả năng tiếp thu kiến thức và phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Mặt khác, việc hoàn thiện từng bước trong quá trình gấp giấy giúp cho trẻ em có được cảm giác tự tin và đạt được thành công, từ đó nâng cao sự tự tôn cá nhân.
Ở Việt Nam, có nhiều tổ chức, nhóm và cá nhân hoạt động tích cực trong lĩnh vực origami, không chỉ để lưu giữ và bảo tồn văn hóa truyền thống, mà còn để giới thiệu origami đến với cộng đồng rộng lớn hơn. Một số người nổi bật trong giới origami Việt Nam bao gồm anh Phạm Văn Tùng, người đã đạt được nhiều giải thưởng quốc tế về origami, và cô Trần Thị Minh Ngọc, người đã tạo ra nhiều mẫu thiết kế origami độc đáo, phản ánh sự sáng tạo và khả năng nghệ thuật của người Việt Nam.
Để tạo ra một mô hình paper, người chơi cần phải thực hiện từng bước rất chi tiết và chính xác, từ việc lựa chọn loại giấy, xác định hướng và góc độ gấp đến việc thực hiện từng đường gấp cẩn thận. Mỗi bước gấp đòi hỏi sự tập trung cao độ, từ đó tạo ra những tác phẩm đầy ấn tượng. Chính vì vậy, origami không chỉ là một môn nghệ thuật đơn thuần mà còn đòi hỏi sự kiên nhẫn, sự cẩn thận và lòng đam mê.
Hơn nữa, origami còn được xem là một phương pháp điều chỉnh tinh thần, giúp giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe tâm lý. Việc tập trung vào việc gấp giấy giúp giảm bớt những lo âu, căng thẳng trong cuộc sống, từ đó cải thiện tình trạng sức khỏe tâm lý và tạo ra cảm giác bình yên.
Tóm lại, origami không chỉ là một trò chơi paper đơn thuần, mà còn là một hình thức nghệ thuật sâu sắc, phức tạp, phản ánh bản sắc văn hóa và niềm tin của người dân Việt Nam. Đây không chỉ là một kỹ năng đơn thuần mà còn là một phần quan trọng của di sản văn hóa truyền thống Việt Nam, giúp nuôi dưỡng sự kiên nhẫn, lòng quyết tâm và tình yêu với nghệ thuật.
